De zonneboer: op weg naar een duurzaam agrarisch bedrijf met een zonnedak van ruim 1800 panelen én groene waterstof

Is een duurzaam agrarisch bedrijf mogelijk?

Al jaren is Edens zich aan het verdiepen in hoe hij zijn agrarische bedrijf kan verduurzamen. Met het inzaaien, bewerken en oogsten van zijn akkers gaan er jaarlijks aardig wat liters diesel doorheen. Zijn zoektocht naar hoe dit anders kan begon zo’n 20 jaar geleden. Hij heeft heel wat alternatieven overwogen, maar steeds miste er iets. Bijvoorbeeld bij het verbouwen van koolzaad om koolzaadolie als vervanging van diesel te gebruiken. Een goed idee, maar “de opbrengst per hectare koolzaad weegt niet op tegen de opbrengst die ik met andere gewassen per hectare kan behalen én de kosten die ik anders aan diesel zou hebben.” Een ander idee was zijn tractoren elektrisch laten rijden. Maar ook dat financiële plaatje klopte niet: lithium accu’s zijn erg zwaar, het risico zijn akkers stuk te rijden lag op de loer. Meerdere kleine accu’s dus, die hij zou kunnen verwisselen om aan een stuk door te kunnen werken. Maar de accu’s zijn nogal prijzig en uiteindelijk viel daardoor ook deze optie af.

Uiteindelijk bracht zijn zoektocht hem bij waterstof als emissievrije energiedrager voor zijn tractoren en landbouwmachines. Hierin ziet Edens de toekomst van zijn bedrijf. Waterstof is een gas dat lokaal geproduceerd moet worden omdat het lastig te vervoeren is over lange afstanden. Het komt dus niet uit de grond, zoals aardgas. Bij de productie komt geen CO₂ vrij maar is wel veel elektriciteit nodig1 bij elektrolyse wordt water omgezet in waterstofgas en zuurstof door de toevoeging van elektriciteit. …en dat is waar de zonnepanelen komen kijken.

“Jaarlijks verbruik ik zo’n 100.000 liter diesel. Uiteindelijk wil ik dat door zelf geproduceerde waterstof vervangen, hier op de boerderij geproduceerd met groene stroom van mijn zonnepanelen. Op dit moment klopt het sommetje nog niet, zelf waterstof produceren is nu nog te kostbaar. Maar in een paar jaar tijd zal dat veranderen denk ik, de ontwikkelingen gaan snel.”

Zonnedak

Tot het zover is, is Edens alvast goed voorbereid. Naast een zonnedak van 1856 panelen heeft hij nog twee andere schuren met in totaal ruim 2000 zonnepanelen. Het zonnedak is trouwens een bijzonder verhaal. Hij heeft namelijk zijn zonnepanelen niet óp het dak gemonteerd, maar als dak, een echt zonnedak dus. “Dit heeft een aantal grote voordelen” vertelt Edens. “De zonnepanelen laten licht door zodat ik overdag geen lampen aan hoef te doen in de schuur – wat trouwens ook interessant kan zijn voor bepaalde tuindersbedrijven. Daarnaast is de ventilatie én de koeling van de panelen optimaal, wat het rendement ten goede komt. En als er een keer onderhoud nodig is, kun je er van binnenin de schuur heel gemakkelijk bij.”

“Ik ben erg tevreden met het zonnedak. Ik heb er zo’n 607KW op liggen, afkomstig van 1856 SunPower panelen van 327W per stuk. We zitten nu halverwege het jaar en mijn opbrengst is ruim 500 watt per WP. Dat betekent dat ik dit jaar zo’n 1000 vollasturen2 Vollastuur per jaar is een eenheid voor de effectieve opbrengst van een zonnepaneel (of een andere energiebron met een wisselend vermogen zoals een windmolen). Het aantal vollasturen is de tijdsduur waarin een zonnepaneel effectief op vol vermogen energie heeft geproduceerd. haal, en dat met een Oost-West opstelling. Dat is behoorlijk. Normaal gezien zouden dit zo’n 800 vollasturen per jaar zijn”.

Hij kwam op het idee voor zonnepanelen als dak dankzij een collega-boer uit Frankrijk waar dit vaker voorkomt. “De frames importeer ik uit Frankrijk. Ze kunnen gemakkelijk op nieuwe of bestaande schuren worden gemonteerd, de hele constructie weegt minder dan asbestvrije golfplaten, dus ook als een dak vervangen moet worden zijn zonnepanelen als dak een goede optie.”

“Een dak van zonnepanelen heeft grote voordelen: het laat licht door, de koeling is optimaal en je kunt er van binnen gemakkelijk bij”

Trots SunPower partner

“Toen ik 8 jaar geleden mijn onderzoek naar zonnepanelen begon vond ik SunPower panelen direct al interessant. In eerste instantie vond ik ze wel aan de prijs, maar hoe meer ik me in zonnepanelen ging verdiepen, hoe meer ik erachter kwam dat ik écht duurzame panelen wilde. Want niet alle zonnepanelen zijn persé duurzaam. Als ze een lage productie hebben of een snellere degradatie dan gaat dat ten koste van de duurzaamheid. Ook weet je vaak heel weinig over hoe ze geproduceerd zijn en of ze wel goed recyclebaar zijn. Bij SunPower zit dat allemaal goed.”

SunPower partner is Edens eigenlijk maar per toeval geworden. “Om mijn bedrijf klaar te maken voor de toekomstige waterstofproductie wilde ik een groot aantal zonnepanelen installeren. Hiervoor vroeg ik een SDE3 SDE staat voor Stimulering Duurzame Energieproductie. Met de SDE+ subsidie stimuleert het ministerie van Economische Zaken en Klimaat de ontwikkeling van een duurzame energievoorziening in Nederland. De regeling richt zich op bedrijven en (non-profit)instellingen. De volgende subsidieronde is open voor aanvragen van 29 oktober tot 14 november 2019. Meer informatie: https://www.rvo.nl/subsidies-regelingen/stimulering-duurzame-energieproductie subsidie aan bij de overheid die ik na een paar keer proberen toegekend heb gekregen.” Dankzij deze subsidie kon hij in een keer een paar duizend zonnepanelen installeren. “Ik dacht meteen aan SunPower en ging informeren. Aangezien het om een flinke order ging kreeg ik de vraag of ik niet zelf SunPower dealer wilde worden? Omdat ik me al langer bezighield met duurzaamheid in de agrarische sector en mogelijkheden zag, dacht ik bij mezelf ‘waarom eigenlijk niet?’ Al gauw vond ik een zakenpartner en installatiebedrijf Vrede Zonnekracht B.V. was geboren. Zelf was ik de eerste klant. Nu verdeel ik mijn tijd tussen mijn agrarische bedrijf en Vrede Zonnekracht”.

Tot nu toe heeft hij vooral projecten gedaan bij collega boeren van zo’n 300 - 500 zonnepanelen. “Ik stop veel tijd in mijn projecten, ik wil mijn klanten echt ontzorgen. De beste reclame is tenslotte een tevreden klant, en die heb je niet zomaar.” In de toekomst wil hij zich ook gaan richten op kleinere (residentiële) projecten. Edens werkt met zijn installatiebedrijf alleen met SunPower zonnepanelen. “Ik ben van SunPower overtuigd, en als je ergens van overtuigd bent dan moet je daar ook voor gaan vind ik.”

“Ik werk alleen maar met SunPower zonnepanelen. Ik ben van SunPower overtuigd, en als je ergens van overtuigd bent dan moet je daar ook voor gaan vind ik.”

Duurzame toekomst

Dankzij de SDE subsidie krijgt Edens 15 jaar lang een goede prijs voor de geproduceerde zonnestroom die hij nu nog vooral teruglevert aan het net maar straks wil gaan gebruiken voor de waterstofproductie. “Het wachten is op het moment dat de mogelijkheden hiervoor rendabel worden. Juist daarom heb ik ervoor gekozen om te investeren in duurzame zonnepanelen van SunPower, deze gaan gegarandeerd lang mee. Zo heb ik er nu profijt van, maar leveren ze over een aantal jaar als de waterstofproductie op gang is nog steeds een goed rendement én zullen ze nog steeds goed presteren als een eventuele opvolger mijn bedrijf overneemt. Ik wil iets wat echt lang meegaat.”